Mijn laatste 2 weken in Gambia!

De week van 14-18 december was de laatste week dat we labwerk hadden. We probeerden een zo compleet mogelijke dataset te krijgen, om een goed verslag te schrijven. Dit is dan ook grotendeels gelukt, maar de phylogenetische boom creëren gaat helaas niet lukken met deze monsters. Het was ’s ochtends bezig met de resultaten en dan in de middag of boodschappen of aan het strand liggen. Moeten natuurlijk wel bruin naar huis toe! Verder heb ik op maandag excursies geboekt, die ik de week erop met mijn ouders wilde gaan doen. Op vrijdag ging mn klasgenootje naar huis toe, en zat ik 5 dagen alleen. ’s Ochtends nog even op internet gekeken en er lag een 30cm sneeuw in Stadskanaal, zit je dan bij 38 graden, niet voor te stellen gewoon! Al die mooie winterse foto’s… haal de schade later vast wel weer in!

De dagen alleen zijn heel erg snel voorbij gegaan. Elke avond in mn eentje gegeten, kan alles op je eigen tempo. Zat wel wat meer op internet (lang leve de webcam), maar ben ook een flink stuk opgeschoten met het verslag. Zaterdag 19-12 had ik voor het eerst sinds 4 maand met opa gepraat. Mam had opa even opgehaald en voor de webcam gezet, zo leuk! Een hele belevenis voor iemand van 83.

Op woensdag 23-12 kwamen mijn ouders aan. Had afgesproken dat ze zouden bellen als ze op Yundum international airport aankwamen. Ik zat op mn kamer en hoorde gewoon het vliegtuig overvliegen waarin mn ouders zaten! Ik dol enthousiast, ging mn telefoon over en ik denk ze bellen eindelijk! Was het Ben van West African Tours, of ik even de excursies wilde bevestigen. Een uur later belde mam eindelijk dat ze aangekomen waren. In mn eentje een taxi genomen naar het Kombo beach hotel. Het afleveren van de hotelgasten duurde zo lang, pas 2,5 uur later kwamen pap en mam aan bij het hotel. Ach, ik ken de reisgids nu uit mn hoofd;) Maar goed, ik zat een beetje wezenloos voor me uit te staren, stond mam al uitgebreid voor mn neus te zwaaien. Ik erheen lopen en het eerste wat mam deed was het water pakken: ik heb zo’n ontzettende dorst! Het laatste drupje werd door paps opgedronken. De sleutels van tafel gehaald en de koffers na de kamer laten brengen. Eerst even met Ruben naar de zee gelopen en mooie schelpen gevonden! Het avondeten was een buffet met lasagne, gefrituurde aardappeltjes, rijst, kebab, vis, tomaten, sla en taart gehad. Zo ontzettend lekker, na weken hetzelfde te hebben gegeten. Na het eten de koffer van Ruben gehaald en met de taxi naar het MRC gegaan. Pap en mam brachten ons elke keer terug na het MRC, wel zo veilig.

Donderdag ochtend ging de wekker al vroeg. Stokbrood met gesmolten (Nederlandse!) kaas gehad en na het eten richting Ngala Lodge gelopen. We gingen de South Gambian Experience doen. Eerst werden wij opgehaald en pap en mam hierna bij het Kombo. Via de veemarkt en craft market in Brikama naar de Beekeeping Farm toe gereden. Mijn zonnebril op gedaan en MRC kaart maar afgedaan, vandaag ben ook ik een toerist! Was nog met een meisje van de farm aan het praten van 28 en ze had al 4 kinderen. Vond het zo raar dat ik 24 was en nog geen kinderen had! Doorgereden naar Berendeng Clinical Healt Centre, dit keer lag er helemaal niemand. Er was een groep Engelsen die wel heel erg fanatiek vragen bleven stellen! Toen we weggingen stond er een groepje kinderen. Ik ze allemaal een hand geven en mam deed leuk mee. Een van de kindjes ziet mams fles water, bedenkt zich niet en drinkt de fles leeg. Zo lief! En zulke leuke foto’s!
Doorgereden na de grens van Gambia en nu stopte de truck al vroeg (vorige keer zat ie vast in het zand). De gids Tawa riep al: Miriama, you got stuck here the last time? Geen idée hoe hij dat wist, had toch echt een andere gids de vorige keer:P Wij in de kleine boot waar 6 personen in kunnen, wel zo knus. Onderweg veel vogels en krabben gespot. Aangekomen bij het restaurant, werden we verwelkomd door trommels, we hebben ze maar een fooi van 10D gegeven. Als eten botervis met rijst met tomaten er doorheen, aardappels en worteltjes gehad. Als nagerecht banaan, papaja en appel gehad. Door na de truck gelopen, die naast het restaurant stond. Doorgereden naar de Reptiles farm, echt veel krabben gezien onderweg. De jongen van de farm herkende me alweer: you where here a couple of months ago and also a couple of weeks ago! Zowel pap, mam als Ruben hebben een slang om de nek gehangen.
Tegen 5 uur terug en Ruben en ik waren eerst even terug gegaan naar het MRC gegaan. Ik had met Rik al een olifant gekocht, en had de olifant even van mn kamer gehaald. Mam wist niet dat we hem haalde, helemaal super blij met de olifant. ’s Avonds was er een gala in het Kombo, hadden we weinig zin in (had niet toevallig een galajurk in mn koffer) en dus maar gegeten bij Bleu Kitchen. Altijd gezellig bij hun!

Vrijdag was het eerste kerstdag. Dit jaar iets ander gevierd dan de jaren ervoor, we zijn namelijk krokodillen aan het aaien geweest. Ik was even aan het kletsen met Fatou in het andere huis, kwam ik terug lopen zag ik paps al met een bewaker voor mn huis staan. Ik moest even aangeven dat ik hem echt kende (was verbaast dat hij zonder mij binnenkwam…). Even op mn kamer gezeten en toen was het tijd om pannenkoeken te bakken! Ruben was de chefkok en het was echt lekker!
Een taxi genomen naar Kachikally crocodile pool. Entree kaartje gekocht en de chauffeur hadden we er als gids bij. Pap en mam herkende vrijwel alles van mijn foto’s en waren dan ook snel door het museum heen. Doorgelopen naar de krokodillen pool, maar alle gidsen waren aan het lunchen. Taxichauffeur had even gebeld en er kwam een gids aan. Een beetje twijfelachtig ging mam als eerste, toen Ruben en tenslotte paps ook. Ook nog een groepsfoto laten maken met ons vieren tussen de krokodillen. Leuk!
Taxi genomen naar de craft market in Bakau en hier even los gegaan. We hebben een afrikaanse doek gekocht een rieten huisje, een schildpadje en een salade schaal. We zaten op een bankje tegenover de craft market, kwam er een Kankuran voor ons dansen met een groep kindjes. Dat is een kersttraditie, kindjes bedelen dan om geld. Nog even na de supermarkt gegaan en hierna een taxi genomen naar het MRC. De laptop gehaald en een (digitaal) kaartje naar opa en Rik gestuurd.
Taxi genomen naar het Kombo en onderweg kwamen we nog een Kankuran tegen. Genoten van ons kerstbuffet: kalkoen met lasagne, gefrituurde aardappeltjes, wortels, salade en veel fruit! Bijna net als thuis! Heel gezellige sfeer hing er die avond, maar toch apart hoor, kerst bij 38 graden te vieren! Het voelt niet als kerst.

Zaterdag moesten we vroeg uit bed, kwart voor 7. Om even voor 8 werden we bij Ngala Lodge opgepikt door een ge-airconditioneerde bus. We zijn via cape point naar Banjul toe gereden, via een achterweggetje waardoor je een stuk sneller bij de haven bent. In de haven moesten we een half uur op de ferry wachten. Direct de ferry opgelopen en er was nog een zitplek. Ik zat al, mam naast me gepropt en de Gambianen om me heen maakten zoveel ruimte dat pap en Ruben ook konden zitten. Onderweg constant de voeten weggetrokken, anders ging de schoenenpoetser je schoenen poetsen en geld vragen! Onderweg toegekeken hoe de zool van een paar oude schoenen werd hersteld. Leuk!
Aangekomen in Barra, moest de chauffeur (zat bij ons op de ferry) nog even de jeep halen. Heel erg lastig gevallen door mensen die drinken en cashewnoten verkochten. Na een 10 minuten was de truck er en konden we op onze favoriete plek achterin de truck gaan zitten. In een 10 minuten na de grens van Senegal gereden (nogal wat mensen dachten dat Barra al Senegal was, met paspoort de boot af enzo..) Wat een sloppenwijken in Barra! Wat een armoede gezien! Op de grens mocht je geen foto´s maken helaas. Exit stempels voor Gambia gekregen en entree stempel voor Senegal. We reden in een 15 minuten door naar het Fathala park. Onderweg nog heerlijke cashewnoten bij een meisje gekocht.
Het park was al wat meer toeristisch, met een entree erbij (niet zoals bij Abuko en Bijilo, waar alleen een hokje stond). Waren zelfs meerdere wc’s! Met een truck van West African Tours en een medewerkster van het park door het park heen gereden. Het park bestaat nog maar 5 jaar en nog veel dieren moeten nog geïmporteerd worden. Onderweg hebben we 2 giraffes (mams en een jonkie), neushoorns, antilopes en buffels gezien. Echt super dichtbij 2 neushoorns geweest, echt heel erg cool. In totaal 2 uur door het park gereden.
Er was geen restaurant bij het park, maar wel een zit gelegenheid. Er was een kok mee, die had al eten bereid en het was zelfs nog lauw toen we het 8 uur later aten. Er was pasta met gekookte ui, kippenpoot, tomaat en komkommer in azijn. Om ons heen liepen zebra’s, die nogal graag wilden mee eten. Hierna terug de truck in gegaan en terug na de grens gereden. Zelfde ritueel bij de grensovergang. Maar wat een warme wind stond er! Het bleek gewoon 45 graden te zijn die dag, niet normaal! Als het waaide, was de wind zo warm dat je het er nog warmer van kreeg!
In Barra nog wat gedronken bij een restaurantje en toen eindelijk de ferry er aan kwam, mochten wij als toeristen als eerste de ferry op (en dus gegarandeerd zitplek). Pas hierna mocht de eigen bevolking de ferry op.

Zondag 27/12 zijn we met een boot naar Albreda/Juffereh en James Island geweest. Toen we bij de boot aankwamen, zaten er al 2 volle bussen op de boot. Ik dacht dat we nooit meer een zitplek kregen, maar ons kleine busje met mensen mocht voorop de boot. Lekker vol in de wind en zon. Na een 2,5 uur kwamen we aan op Albreda. Dit keer geen lawaaierige vogels die nesten aan het bouwen waren. We gingen eerst een restaurant in, waar een man op een kora ging spelen, een soort gitaar. Hierna uitleg bij het kanon en de slavenhandel. Het eiland is echt een stuk droger geworden. Kale bomen en al het gras was dood. Doorgelopen na het museum, maar die stond al vol met toeristen. Eerst maar de eerste vrouwelijke dorpshoofd bezocht en later de negende generatie afstammeling van Kunta Kinte. Op de craft market hadden we voor mam nog een tasje gekocht en ook nog 2 maskers, echt spot goedkoop!
Op de terugweg naar de boot kwamen we nog een kindje tegen, dat door mam wilde worden opgetild. Mam neemt haar op de arm en ik maak en foto en het kind zet het op een janken! Maar gelukkig wel een leuke foto geworden.
Op de boot een buffet van stokbrood, rijst, garnalen en salade gehad. Was goed te doen! Na een 30 minuten kwamen we aan op James Island. Wij hadden de tweede boot naar het eiland genomen, pap en mam waren nog niet klaar met het eten. We waren met zoveel mensen dat de boot er 2x heen moest varen. Ook hier was het vrijwel al het gras dood.
Tegen 4 uur vertrok de boot weer naar de haven van Banjul. Onderweg nog dolfijnen gezien en overal visjes die boven het water sprongen. Het was wel ontzettend warm op de boot (rondom 45 graden), dus iedereen ging binnen zitten. Kon ik languit op de bankjes op het dek liggen! Was ook nog een meisje van het MRC op de boot, gezellig kletsen! Tegen 7 uur kwamen we aan in de haven van Banjul en tegen half 8/8 uur waren we in het hotel.
Als avondeten hadden we African Buffet gehad: chicken Yassa, couscous, vis, rijst, salade en mn overheerlijke bananenpudding, ik ga die nog missen! En erg leuk voor paps en mams even een Afrikaanse maaltijd mee te pikken.

Maandag kon ik voor het eerst weer een beetje uitslapen. Tegen 10 uur waren we naar de main gate van het MRC gelopen en geconcludeerd dat er geen post voor me was. Na 10x een taxi te hebben afgewezen, kwam eindelijk Modou er aan met zn open jeep. Modou heeft Ruben en mij elke avond terug gebracht naar het MRC en wilde vandaag wel onze gids spelen. Pap en mam zaten al op de jeep, Ruben en ik zijn er achterin geklommen en zijn via Bakau naar Banjul toe gereden.
Modou had zn auto onder Arch 22 staan zo ongeveer en het was echt 20 stappen lopen tot aan de ingang. 4 kaartjes gekocht en Modou mocht gratis mee na binnen. Met de lift na de bovenste etage gegaan en een grote uitleg gekregen over allerlei Gambiaanse bijgeloven en gebruiken. Mooi uitzicht over Gambia hadden we bovenin en de nodige toeristische foto’s gemaakt uiteraard. Geschoten. Even in het museum gekeken en toen weer na beneden gegaan. Even een rookpauze gehad en Modou kreeg er eentje van paps.
Terug na de jeep gelopen en de jeep op de toeristenmarkt geparkeerd. Echt in 10 stappen waren we op de Albert Markt, erg handig een gids bij je te hebben! En nu totaal niet lastig gevallen. Eerst even na de blees en vismarkt gelopen. Stonk helemaal niet zo erg, maar wel weer 2 afgehakte geitenkoppen (gebruiken ze dus om soep mee te maken!). Ruben mocht zowaar met een slagersmes in een stuk vlees snijden! Terug gelopen naar de toeristen gedeelte en hier nog een petje gekocht: The Gambia, no problem! Erop. Mam heeft een batik jurkje gekocht en apppa nog een schilderij.
’s Middags in Gecko’s gegeten, ik had een broodje hamburger met salade en frietjes. Na het eten de bikini aan gedaan en de oceaan in gedoken. De zee was nogal onrustig (rode vlag), lekker veel golven in de rug gehad! tegen 6 uur terug gegaan om even te douchen. Tegen half 8 naar het buffet gegaan en het was een Frans buffet vanavond. Onder andere eend, gefrituurde aardappeltjes, gegarnituurde bloemkool en veel salade. Wederom bananenpudding na gehad! onder het eten vloog er een vlinder in 1 van de ventilatoren, gevolg: vlinder vermorzeld! Wel een beetje gruwelijk tijdens het eten. Had bij het eten een JulBrew biertje gehad, die sloeg meteen door naar boven. Niet echt verstandig op een lege maag na een dag zwemmen!

Dinsdag vroeg om half 9 uit bed gegaan en via de clinical gate met Ruben een taxi gepakt. Nimboo zat er weer eens te bewaken: Hi Mirijama! Even langs de bakkerij gegaan om brood te kopen die we de volgende dag in het vliegtuig konden opeten (transavia, alles moet je kopen he). Had nog was kaas over, dat heb ik er maar op gedaan. Worde we bij een checkpoint staande gehouden en het soldaatjes gebaard dat het raam open moet. Ruben werd al wat onrustig. Raam open, roept de soldaat: merry christmas! Zo grappig
Bij pap en mam aankomen zijn we na het ontbijt toe gegaan. Mam wilde ons 1 ontbijt laten meemaken. Netjes bij de receptie gemeld dat ze een gast hadden, was geen probleem uiteraard. Heerlijk ontbijt gehad van geroosterd brood met jam en kaas. Watermeloen, papaja, ei en salade gehad. Ook nog een bolletje met kaas gehad. al drinken boababsap, mangosap en een soort cranberrysap gehad. Was het geld wel weer waard!
Na het eten na de uitgang gelopen en een groene taxi besteld. Big Alex kwam voorrijden, een oude bekende. Hij heeft ons na Senegambia gereden en afgezet op de craft market. Zn telefoonnummer gekregen en als we klaar waren konden we hem opbellen. Flink uitgeleeft op de markt. Pappa had 3 schilderijen gekocht en nog een doek. Ruben had een kora gekocht en ik had nog een tasje en een jurkje gekocht. We kwamen aan bij een kraampje en mam bedenkt zich niet en neemt het kind op de arm. Mam zwijmelde helemaal weg bij het meisje genaamd Sanda. Het meisje was 4 maand oud. Na de nodige foto’s vonden we dat we het niet konden maken niets te kopen, dus maar een hand vol met sleutelhangers meegenomen.
Doorgelopen naar Chosaan, ik wilde de palmwijn graag proberen. Het heeft een witte kleur en heeft qua smaak wel wat van champagne. Vond het wel lekker. Tegen half 3 terug gegaan naar het hotel en eerst maar eens middageten besteld. Ik had spaghetti bolognese met kaas, zo ontzettend lekker! Vooral de temperatuur va 35 graden en de wilde oceaan maakte het een stuk lekkerder!
Bikini maar weer aangetrokken en in nog hogere golven dan gister gezwommen. Soms golven tot boven mn hoofd en klappen tegen mn lijf aan door de golven. Maar wel echt gaaf en verfrissend! Toch wel erg prettig dat het Kombo de verkopers op de afstand houdt!
’s Avonds hadden we een carvery buffet. Dit bestond uit lam, kalkoen, varkensvlees en zeevruchten. Verder waren er gefrituurde aardappeltjes, rijst en veel salade. En de bananenpudding uiteraard! Onder het eten was er een Afrikaans ballet met djembee, man op stelten en veel dansers. Erg leuk!

Woensdag was het tijd om naar huis te gaan. De avond ervoor al flink zitten stressen om mn koffer in te pakken. Alle zware dingen maar bij Ruben in de koffer gedaan en ik had zijn kleding. Al om 8 uur uit bed gegaan en me voor de laatste keer gedoucht in mn badkamertje. Even het brood laten ontdooien in en de tussentijd even het weer in Nederland bekeken op intenret. Zag er niet al te best uit voor de komende nacht! Terug na mn kamer gegaan en een kartonnen doos gevuld met allerlei spillen die ik achterliet, zoals zeep, deodorant, snoep, chocolade, kleding…ontzettend veel spullen. Ik had mn schoenen en kussen in de prullenbak gegooid, maar zag dat de schoonmaakster ze er alweer uit had gehaald (ze kon ze schijnbaar wel gebruiken). Zelfs al mn weggegooide lege waterflessen had ze er allemaal wee ruit gehaald. Een van de schoonmaaksters pakte de knuffel uit de doos en zei: ik neem deze knuffel mee en als ik er dan naar kijk denk ik aan Mirijama. Zo lief!
Hele kamer leeg gehaald en tegen half 12 werden Ruben en ik door Ousman met een MRC auto opgepikt. Tegen 5 over 12 waren we op het vliegveld en zijn we in het restaurantje gaan zitten. Een Fanta gedronken en een Bounty gegeten. Na een 2,5 uur waren pap en mam er ook eindelijk en konden we gaan inchecken. We stonden achteraan in de rij, ik checkte als allerlaatste in en kreeg de 13F als zitplaats toegewezen. Mn koffer had wederom overgewicht…gelukkig deden ze niet moeilijk. Door de douane gegaan en zowel de tas van pap, mam als Ruben is opengetrokken. Bij mam en Ruben zat er water in de tas. Bij pappa om de olifant te controleren (nice carvery!). Ik kon zo doorlopen. In de taxfree zone hebben mam en ik nog 4 sloffen sigaretten gekocht voor echt maar een paar euro, ongelooflijk! Mam kan 4 jaar vooruit met de sigaretten zo ongeveer!
In de wachtruimte onze stokbrood met kaas op gegeten en tegen 4 uur konden we eindelijk gaan boarden. Ik zat bij het raam en pappa naast mij. We gingen opstijgen en het besef kwam dat ik alles nooit meer terug zag…kon me echt niet meer inhouden, echt een tranendal. Ben bij pappa op de schouder gaan liggen en het heeft wel een half uur geduurd voordat ik mezelf herpakt had. Toch nog even het MRC vanuit het vliegtuig gezien, wel definitief zo hoor… Heel mooi de Sahara kunnen zien en er was een volle maan! Na 3 uur en 15 minuten hadden we een tussenstop op Faro (Portugal). Enorme regen en onweer daar, waardoor we enorm last hadden van turbulentie. Een 25 minuten stil gedaan en toen in 2 uur en 20 minuten naar Amsterdam gevlogen.
Het was weer eens rustig op Schiphol. Konden meteen de koffer van de band halen en bij de douane zat niemand. Direct doorgelopen na de hoofdingang van Schiphol, konden paps en mams even roken. Ik ben maar binnen gebleven. Een kaasbroodje met een Fanta gehad, lekker Nederlands. Zo raar om zoveel blanke mensen te zien en zo weinig gekleurden! En kerstbomen…!
Muts op gedaan, sjaal om en 2 vesten: tijd om me in de kou te begeven! Zo ontzettend guur die wind, mn hoofd was zo koud! Moet je ook nog wachten op de bus die je na de parkeerplaats brengt. Brrr…12 uur geleden nog 35 graden en nu liep ik in de sneeuw over de parkeerplaats! De vooruit van de auto moest ijsvrij worden gemaakt en de kofferbak zat gewoon dichtgevroren! Dikke winterjas aangedaan ent oen was het wel uit te houden.
Onderweg naar Stadskanaal lag er steeds meer sneeuw, maar de wegen waren tot Stadskanaal goed begaanbaar. In Stadskanaal was er niet gestrooid en glad…kon er wel van genieten in mn warme auto! Tegen half 5 in de ochtend waren we thuis. Fles wijn opengetrokken en geklonken op de goede afloop!

Het was zo raar om weer in de woonkamer te lopen! Zo raar een houten vloer (had plavuizen in Gambia) en gekleurde muren! En katten in de woonkamer die ik gewoon kon aaien! De kat liep gelukkig al miauwend achter me aan, kende me nog! Heb de hele ochtend me over van alles zitten verbazen. Direct na de supermarkt toe gegaan, wilde even met eigen ogen zien wat er ook allemaal alweer te krijgen was! Blijf me verbazen over van alles, want voorheen gewoon was! Auto´s waar ramen gewoon van open kunnen en deukvrij zijn. Geen overvolle bustaxi´s of proppen in de gele taxi´s. Zwart zand in de tuin in plaats van rood (ik keek zo raar in de tuin gister). Op de laatste zaterdag van de maand geen cleaningday, waardoor er geen taxi te krijgen is voor 1 uur. Niet constant getoeter van taxi´s. Niet iedereen hoeven begroeten die je tegenkomt! Niet elke dag hetzelfde weer.

Maar hoe dan ook, ben erg blij dat ik het gedaan heb. Heb er een hoop van geleerd en Gambia heeft zeker mn hart gestolen. Heb een aantal leuke mensen ontmoet, die ik zeker ga missen. Zit momenteel nog meer met mn hoofd in Gambia dan in Nederland, zal nog wel even duren voordat ik weer ingeburgerd ben.

Bedankt voor alle kaartjes, krabbels, berichtjes en mailtjes die jullie me hebben gestuurd!